Μια αναγκαία απάντηση στην προσπάθεια υλοποίησης της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης του ΑΔΜΗΕ

Μια αναγκαία απάντηση στην προσπάθεια υλοποίησης της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης του ΑΔΜΗΕ

     ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΔΕΗ -ΚΗΕ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΑΔΜΗΕ - ΛΑΓΗΕ

ΑΔΜΗΕ : ΚΑΙΡΙΑ ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ

(Μια αναγκαία απάντηση)

Αξιότιμοι Κύριοι,

Είναι να απορεί κανείς με την επιμονή ορισμένων κέντρων για την υλοποίηση της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης του ΑΔΜΗΕ, παρά το γεγονός ότι η ιδιωτικοποίηση αυτή, όπως έχει εκτενώς αναφερθεί (μα ελλιπώς δημοσιευθεί), δεν προσφέρει ούτε ένα (αριθμητικά: 1) όφελος στην Ελληνική Κοινωνία και την Εθνική Οικονομία. Η απορία αυτή γίνεται εντονότερη, όταν εκτός από τους συνήθεις και γνωστούς δημοσιογραφικούς «φορείς» καλλιέργειας ψευδών εντυπώσεων και διασποράς ανακριβών ειδήσεων, που κυριαρχούν στο διαδίκτυο και τα παραδοσιακά ΜΜΕ, τις απόψεις αυτές υιοθετούν και έγκριτοι παράγοντες του χώρου της Ενέργειας στη χώρα μας με αδιαμφισβήτητο κύρος, από τους οποίους ο κάθε καλόπιστος πολίτης θα περίμενε να εκφράζουν εμπεριστατωμένες απόψεις για τέτοιας στρατηγικής σημασίας θέματα, που να βασίζονται σε συγκεκριμένα τεχνοκρατικά επιχειρήματα και όχι σε ιδεοληψίες.

Στα πλαίσια αυτά, με έκπληξη διαβάσαμε το άρθρο με τίτλο «ΑΔΜΗΕ: O Καταλύτης Ενός...
Νέου Κύματος Αποκρατικοποιήσεων» του Διευθυντή του www.energia.gr και Αντιπροέδρου του ΙΕΝΕ κου Κωστή Σταμπολή, που δημοσιεύθηκε στο εν λόγω portal την 4^η Μαρτίου 2015 (http://www.energia.gr/article.asp?art_id=91313). Το υπόψη άρθρο συνηγορεί αναφανδόν υπέρ της ιδιωτικοποίησης του ΑΔΜΗΕ και προτείνει την επίσπευση του χρονοδιαγράμματος της πώλησης. Ωστόσο, τα επιχειρήματα που επικαλείται το άρθρο για την αιτιολόγηση των, οπωσδήποτε σεβαστών, απόψεων που περιλαμβάνονται σε αυτό, είναι μάλλον έωλα.

Με σεβασμό λοιπόν στο πρόσωπο του συντάκτη του άρθρου κου Σταμπολή, επιθυμούμε να αντιπαραβάλλουμε τους ισχυρισμούς που διατυπώνονται στο υπόψη άρθρο με την πραγματικότητα:

1.       Στο άρθρο διατυπώνεται ή άποψη ότι η πώληση του ΑΔΜΗΕ θα συμβάλει στην ενίσχυση του ανταγωνισμού. Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς η μετατροπή ενός φυσικού μονοπωλίου, όπως το Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, από κρατικό σε ιδιωτικό, μπορεί να προωθήσει τον ανταγωνισμό. Ανταγωνισμός στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να υπάρξει μόνον στους τομείς της Παραγωγής και της Προμήθειας. Ήδη όμως σήμερα, δραστηριοποιούνται αρκετές εταιρείες στους δύο αυτούς τομείς. Αυτή τη στιγμή είναι συνδεδεμένοι και λειτουργούν πάνω από 6500 MW εγκατεστημένης ισχύος ιδιωτικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής όλων των τύπων (θερμικοί, υδροηλεκτρικοί, αιολικοί, φωτοβολταϊκοί κλπ.), ενώ επιπλέον έχουν αδειοδοτηθεί πάνω από 30000 MW τέτοιων σταθμών. Ως εκ τούτου, το ερώτημα παραμένει: Με ποιον συγκεκριμένο τρόπο και σε ποιον ακριβώς τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό;

2.       Στο άρθρο αναφέρεται ότι η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ θα εισφέρει «ποσά της τάξης του 1.0 δισεκατομμυρίου ευρώ στα δημόσια ταμεία». Καταρχήν, η πώληση του ΑΔΜΗΕ δεν θα προσφέρει ούτε ευρώ στα δημόσια ταμεία, αλλά μόνο στη μητρική εταιρεία ΔΕΗ Α.Ε., η οποία είναι μία, επίσης υπό ιδιωτικοποίηση, εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε.. Πέραν τούτου, το ποσό του 1 δις ευρώ δεν αντιστοιχεί στην πραγματικότητα, μιας και διαψεύδεται από την ίδια την πλευρά των «επενδυτών». Πρόσφατα, ο ίδιος ο CEO της ιταλικής TERNA, που σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και όλα τα έντυπα και διαδικτυακά δημοσιεύματα του ενεργειακού και οικονομικού Τύπου ήταν ο επικρατέστερος «επενδυτής» (κατά παράβαση των διαγωνιστικών διαδικασιών που ισχύουν κατ’ έθιμο και προβλέπουν αυστηρά την εκδήλωση προτίμησης μόνο μετά από το άνοιγμα των προσφορών), σε σχετική συνέντευξή του (http://albertonosari.it/new/2015/01/26/terna-possibile-stop-alla-vendita-della-rete-greca/ ) αποκάλυψε ότι η TERNA είχε στη διάθεσή της 350 εκατομμύρια ευρώ όλα κι όλα για την αγορά του 66% του ΑΔΜΗΕ (όταν μόνον το κόστος της Α’ φάσης της διασύνδεσης των Κυκλάδων είναι 240 εκατομμύρια!) και ότι «βρισκόταν σε αναζήτηση χρηματοοικονομικού εταίρου». Εντούτοις, μέχρι και πριν τις πρόσφατες εκλογές, η TERNA S.A. θεωρείτο ως ο πλέον πιθανός αγοραστής του πλειοψηφικού πακέτου του ΑΔΜΗΕ. Κατά συνέπεια, ο «εταίρος» είτε δεν θα χρειαζόταν καν (αφού ήταν κοινό μυστικό ότι η συμφωνία με την TERNA είχε –παρατύπως- κλείσει), είτε στην καλύτερη περίπτωση να συνεισέφερε με ένα ποσό κάτω από τα 350 εκατομμύρια (ώστε να μη χάσει την πλειοψηφία η TERNA) και η πώληση να πραγματοποιείτο με ένα συνολικό τίμημα υποπολλαπλάσιο της πραγματικής αξίας του ΑΔΜΗΕ (~8 δις ευρώ). Το ερώτημα λοιπόν είναι αμείλικτο: Πόσο ωφέλιμη είναι η πώληση έναντι ευτελούς τιμήματος ενός περιουσιακού στοιχείου (εταιρείας που ασκεί μονοπωλιακή δραστηριότητα), αξίας 8 δις ευρώ, με ετήσιο κύκλο εργασιών της τάξης των 350 εκατομμυρίων ευρώ και εγγυημένο κέρδος που εισπράττεται χωρίς το παραμικρό ρίσκο, ερχόμενη σε σύγκρουση ακόμη και με τις πιο ακραίες αρχές της ελεύθερης οικονομίας;

3.       Στο άρθρο γίνεται αναφορά στους «επενδυτές», που αποχωρούν από τη Χώρα επειδή κλονίσθηκε η εμπιστοσύνη τους. Εξ’ όσων γνωρίζουμε όμως, η έννοια της «επένδυσης» αφορά είτε τη δημιουργία νέας οικονομικής δραστηριότητας, είτε τη βελτίωση και ανάπτυξη κάποιας υπάρχουσας. Με αυτήν την έννοια, η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται «επένδυση» (και αντίστοιχα ο αγοραστής να χαρακτηρίζεται «επενδυτής»), καθώς αυτή δεν συνιστά ούτε δημιουργία νέας δραστηριότητας, ούτε βελτίωση κάποιας υφιστάμενης, μια και ο ΑΔΜΗΕ (με εγκαταστάσεις που το ίδιο το άρθρο χαρακτηρίζει “state of the art”) λειτουργεί απρόσκοπτα, εξασφαλίζοντας τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας με υψηλούς δείκτες αξιοπιστίας. Ο πιο πάνω ισχυρισμός τεκμηριώνεται εμμέσως -πλην σαφώς- και από την «Έκθεση για την απόδοση λειτουργία του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας» που συντάσσεται κατ’ έτος από τον ΑΔΜΗΕ σύμφωνα με τη μεθοδολογία της ΡΑΕ και δημοσιεύεται στην επίσημη ιστοσελίδα του (http://www.admie.gr/to-systima-metaforas/anaptyxi-systimatos/meletes/ ). Πράγματι, από την ομώνυμη έκθεση για το 2013 (σελ. 22) προκύπτει ότι οι τιμές των δύο πιο χαρακτηριστικών δεικτών αξιοπιστίας (Διαθεσιμότητα του Συστήματος Μεταφοράς – ΔΣΜ και Δείκτης Αξιοπιστίας Τροφοδότησης – ΔΑΤ) για το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας προσεγγίζουν σχεδόν το απόλυτο μέγιστο (99,16% και 99,99% αντίστοιχα). Επομένως, ο όποιος αγοραστής του ΑΔΜΗΕ δεν θα βελτιώσει τη λειτουργία του ΑΔΜΗΕ, απλούστατα διότι δεν έχει περιθώρια για κάτι τέτοιο. Τα παραπάνω διατηρούν αναπάντητο το ερώτημα: Ποιο θα είναι το τεχνικό όφελος από αυτήν την «επένδυση»;

4.       Αν πάλι με τον όρο «επένδυση» υπονοείται η διασύνδεση των νησιών με το Ηπειρωτικό Σύστημα, η επιχειρηματολογία καταρρέει εκ νέου, καθώς η χρηματοδότηση για τις διασυνδέσεις των νησιών είτε έχει ήδη εξασφαλισθεί (όπως π.χ. για τη διασύνδεση των Κυκλάδων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το ΕΣΠΑ), είτε μπορεί να εξασφαλισθεί με άλλες, λιγότερο “ανατρεπτικές”, αλλά καθ’ όλα νόμιμες διαδικασίες, όπως εκείνη που προβλέπεται στο Άρθρο 22 παρ. 7β της Οδηγίας 2009/72/ΕΚ. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με αυτήν τη διάταξη της Οδηγίας (έχει ενσωματωθεί και στο Ν. 4001/2011, Άρθρο 108 παρ 7β), είναι δυνατή η συμμετοχή τρίτου μέρους μόνο στα συγκεκριμένα έργα, το οποίο θα αναλαμβάνει αναλογικά μερίδιο και στις αποδόσεις (κέρδη, μα και στο επιχειρηματικό ρίσκο που απορρέει από τη συμμετοχή του σε αυτά. Επομένως, γιατί είναι αναγκαία η πώληση ολόκληρου του ΑΔΜΗΕ και μάλιστα με τίμημα μικρότερο από το κόστος ενός από τα έργα του;

5.       Στο κείμενο γίνεται αναφορά «στην ίδρυση και λειτουργία νέων επιχειρήσεων και τελικά στην αύξηση του πλούτου και την δημιουργία απασχόλησης». Αντίθετα όμως με τον ισχυρισμό αυτό, η πώληση του ΑΔΜΗΕ δεν συνοδεύεται από κάποια αναπτυξιακή προοπτική για τη Χώρα, η οποία θα οδηγήσει σε δημιουργία θέσεων εργασίας, καθώς δεν διασφαλίζονται ούτε καν οι υπάρχουσες. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στους εργαζομένους του ΑΔΜΗΕ, αλλά και στο πλήθος των μικρών ή μεγάλων συνεργαζόμενων ελληνικών εταιρειών (εργοληπτικές, βιομηχανικές, μεταφορικές κλπ.). Δεδομένου ότι ο «επενδυτής» θα προέρχεται από το εξωτερικό, είναι πιο λογικό να υποθέσει κανείς ότι για την προμήθεια των πρώτων υλών, τη βιομηχανική κατασκευή του εξοπλισμού και την εγκατάστασή του, οι κατασκευαστικές υποδομές της χώρας μας θα παίζουν δευτερεύοντα ρόλο έναντι των “βιομηχανικά προηγμένων” χωρών με τις οποίες θα συμπράττει κατά κανόνα ο ξένος επενδυτής και συνεπακόλουθα το απασχολούμενο εργατικό δυναμικό θα είναι κυρίως αντίστοιχης προέλευσης. Είναι λογικό να υποθέσει κάποιος, ότι ο ξένος «επενδυτής» δεν θα έχει οποιαδήποτε, νομική ή ηθική, δέσμευση για τη χρησιμοποίηση εγχώριου ανθρώπινου δυναμικού για την άσκηση των δραστηριοτήτων του, των ίδιων αυτών δραστηριοτήτων που ασκεί μέχρι σήμερα ο ΑΔΜΗΕ. Συνεπώς, με ποιον συγκεκριμένο τρόπο θα συμβάλει η πώληση του ΑΔΜΗΕ στην αύξηση των θέσεων απασχόλησης στη Χώρα;

6.       Στο άρθρο γίνεται αναφορά και στην αποτυχία πώλησης του ΔΕΣΦΑ. Ωστόσο, το ίδιο τοEnergia.gr σε δύο τουλάχιστον κύρια άρθρα του με τίτλο «Κάθε Εμπόδιο για Καλό»(http://www.energia.gr/article.asp?art_id=88786, της 20^ής Δεκεμβρίου 2014) και με ακόμη πιο εύγλωττο τίτλο «Να Ακυρωθεί Άμεσα η Πώληση του ΔΕΣΦΑ στην SOCAR»(http://www.energia.gr/article.asp?art_id=90894, της 19^ης Φεβρουαρίου 2015), χαρακτηρίζει, ορθά κατά τη γνώμη μας, την πώληση του ΔΕΣΦΑ ως «εθνικά επιζήμια». Η επιχειρηματολογία που αναπτύσσεται στα δύο αυτά άρθρα για τη δικαιολόγηση του χαρακτηρισμού αυτού, μπορεί κατά το μεγαλύτερο μέρος της να χρησιμοποιηθεί αυτούσια ή κατ’ αντιστοιχία και για την περίπτωση του ΑΔΜΗΕ. Για ποιον λόγο λοιπόν, δεν επιδεικνύεται η ανάλογη ευαισθησία για την πώληση του ΑΔΜΗΕ, όπως πολύ σωστά γίνεται και για την πώληση του ΔΕΣΦΑ;

7.       Στο άρθρο υπάρχει μία αντίφαση: Από τη μία αναφέρεται ότι η ιταλική TERNA αποσύρθηκε από το διαγωνισμό και σε άλλο σημείο αναφέρεται ότι η ίδια εταιρεία «εμφανίζεται πρόθυμη να υποβάλει και αυτή δεσμευτική προσφορά». Τελικά τι από τα δύο συμβαίνει; Η TERNA έχει ή δεν έχει αποσυρθεί από το διαγωνισμό; Δεν θέλουμε να πιστέψουμε ότι αυτή η δήλωση περί αποχώρησης από το διαγωνισμό υποκρύπτει κάποιο παιδαριώδες επιχειρηματικό παιχνίδι εντυπώσεων για δημιουργία εκβιαστικού κλίματος. Σε κάθε περίπτωση πάντως, είναι δυνατόν να επιτρέπει το Ελληνικό Κράτος να συζητείται η πιθανή (μάλλον πιθανότατη) μεταβίβαση της κυριότητας του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας σε μία εταιρεία που η ηγεσία της, για τους δικούς της λόγους, άλλα δηλώνει δημοσίως και άλλα πράττει;

Εκτός όμως από τα πιο πάνω, στο άρθρο δεν γίνεται καμία αναφορά και σε άλλες σημαντικές πτυχές της υπόθεσης. Επειδή λοιπόν θεωρούμε ότι απαραίτητη προϋπόθεση για να εξαχθούν ορθά συμπεράσματα είναι να δίνεται μία ολοκληρωμένη εικόνα για το όλο ζήτημα, θα θέλαμε να επισημάνουμε επιπλέον ότι η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

(1)      Δεν επιβάλλεται από καμία Ευρωπαϊκή Οδηγία, καθώς σύμφωνα με το Άρθρο 9 παρ. 8β της Οδηγίας 2009/72/ΕΚ, προβλέπεται η ύπαρξη Ανεξάρτητων Διαχειριστών Μεταφοράς (Independent Transmission Operators), όπως ο ΑΔΜΗΕ, που είναι θυγατρικές καθετοποιημένων εταιρειών, όπως εν προκειμένω η ΔΕΗ (αντίστοιχη τέτοια περίπτωση αποτελεί η γαλλική RTE, που είναι θυγατρική της καθετοποιημένης EDF).

(2)      Δεν επιφέρει έξοδα στο Κράτος, καθώς οι δαπάνες λειτουργίας του δεν επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό.

(3)      Δεν οδηγεί σε μείωση της χρέωσης χρήσης του Συστήματος, με την οποία επιβαρύνονται οι Έλληνες καταναλωτές μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς αυτή είναιανεξάρτητη από το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ΑΔΜΗΕ.

(4)      Ενθαρρύνει τον ιδιώτη ιδιοκτήτη του ΑΔΜΗΕ να προβαίνει σε άχρηστες επενδύσεις, επιβαρύνοντας τους Έλληνες καταναλωτές.

(5)      Υλοποιείται με διαγωνισμό που δεν προβλέπει κανένα κριτήριο για την επιλογή του αγοραστή!

(6)      Δεν ευθυγραμμίζεται με τη συνήθη πρακτική των ευρωπαϊκών χωρών, στη συντριπτική πλειοψηφία των οποίων οι Διαχειριστές των Συστημάτων Μεταφοράς είναι είτε κρατικές επιχειρήσεις, είτε επιχειρήσεις υπό τον έλεγχο δημόσιων φορέων και οργανισμών, είτε θυγατρικές καθετοποιημένων εταιρειών.

Άλλωστε, ως κι ο πρόεδρος του Eurogroup, κος Ντάισελμπλουμ, είναι ακραιφνής υπέρμαχος της κρατικής ιδιοκτησίας στο Συστήματος Μεταφοράς στη χώρα του (Ολλανδία)! Θυμίζουμε τις δηλώσεις του : «Η μεταφορά ενέργειας αποτελεί στρατηγική ανάγκη για τη χώρα και η πώλησή της θα έπληττε το δημόσιο συμφέρον» (Ομιλία στο Ολλανδικό Κοινοβούλιο, 18/10/2013).

«Η κυβέρνηση δεν θα πουλήσει μειοψηφικό πακέτο από τις εταιρείες φυσικού αερίου Nederlandse Gasunie NV και τον διαχειριστή των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας TenneT Holding BV. Και οι δύο εταιρείες θα παραμείνουν τελείως κρατικές. Ο λόγος για τον οποίο έχουμε αυτές τις εταιρείες είναι το δημόσιο συμφέρον» (Wall Street Journal, 1/2/2015).

Και τέλος, το κυριότερο:

(7)      Θέτει σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια, καθώς εκχωρεί σε ξένη ιδιωτική εταιρεία κρίσιμες εθνικές υποδομές και τις διαβαθμισμένες πληροφορίες που αφορούν τη λειτουργία τους.

Από τα παραπάνω ενδεικτικά αναφερόμενα προκύπτει πέραν πάσης αμφιβολίας το πόσοπαράλογη (άρα και ανεξήγητη) είναι η επιμονή στη σκανδαλώδη ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ και συνεπακόλουθα για ποιο λόγο δεν θα πρέπει «ο ΑΔΜΗΕ να αναδειχθεί ο τυχερός οργανισμός που θα πρωτοστατήσει στο νέο κύμα ιδιωτικοποιήσεων», όπως καταλήγει το επίμαχο άρθρο. Ως εκ τούτου, θεωρούμε ότι παρά το σεβασμό που τρέφουμε προς το πρόσωπο του κου Σταμπολή που συνέταξε το άρθρο, η σοβαρότητα του θέματος επιβάλλει τη δημοσίευση και της αντίθετης άποψης στο portalσας, ώστε οι υψηλού επιπέδου και εξειδικευμένοι αναγνώστες σας να έχουν ολοκληρωμένη εικόνα επί του θέματος.

Με εκτίμηση,

Σύλλογος Επιστημονικού Προσωπικού ΔΕΗ-ΚΗΕ

Σύλλογος Εργαζομένων ΑΔΜΗΕ-ΛΑΓΗΕ


http://seisaxthia-epam.blogspot.gr