του Mark Fitzpatrick
Ο απότομος τρόπος με τον οποίο διακόπηκε η ρωσική χρήση μιας ιρανικής αεροπορικής βάσης αυτή την εβδομάδα, είναι μια υπενθύμιση ότι οι δύο χώρες δεν είναι τόσο πολύ σύμμαχοι όσο εταίροι σε ένα γάμο από συμφέρον. Το επεισόδιο αποτελεί επίσης μια υπενθύμιση της στρατιωτικής συνεργασίας Ιράν-ΗΠΑ, όχι καιρό πριν, ένα σημείο καμπής στις σχέσεις, που προσφέρει ένα φάρο για το μέλλον.
Στις 16 Αυγούστου, ένας τίτλος στην Washington Post έκανε λόγο για την επέκταση του αποτυπώματος της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή μέσω της χρήσης της ιρανικής αεροπορικής βάσης Shahid Nojeh, κοντά στο Hamadan, για να πλήττει στόχους ανταρτών στην Συρία. Αφότου η Ρωσία ανακοίνωσε την ίδια ημέρα ότι τα αεροπλάνα της είχαν απογειωθεί από την αεροπορική βάση, ο Ali Shamkhani, ο γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν, Ali Shamkhani, δήλωσε ότι "η συνεργασία Τεχεράνης-Μόσχας στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας στη Συρία, είναι στρατηγική”.
Έξι ημέρες αργότερα ωστόσο, το Ιράν τράβηξε την πρίζα, κάτι που υποδηλώνει ότι η συνεργασία είναι μόνο τακτική. Αφότου ο υπουργός Άμυνας Hossein Deghan, στις 22 Αυγούστου, εξέφρασε σημαντική ενόχληση σε αυτό που ονόμασε ανάρμοστη στάση και επίδειξη της Ρωσίας, το Ιράν ανακοίνωσε ότι η επιχείρηση έχει τελειώσει για την ώρα.
Δεν είναι σαφές γιατί η Ρωσία εξέδωσε την ανακοίνωση. Η συνεργασία με επίκεντρο την αεροπορική βάση δεν ήταν μυστική μεταξύ βασικών παραγόντων, και κατά πάσα πιθανότητα ξεκίνησε αρκετά πριν από την ανακοίνωση. Ο ιρανικός λαός ωστόσο δεν είχε ιδέα για αυτό.
Όταν έγινε γνωστή η επιχείρηση, χτύπησε μια αρνητική χορδή στο Ιράν, όπου οι πολίτες παραμένουν δύσπιστοι σε ό,τι αφορά την ξένη επέμβαση και έχουν επίγνωση του παρελθόντος της Ρωσίας η οποία προσάρτηση περσικά εδάφη (Qajar) στον Καύκασο μετά από πολέμους, στις αρχές του 19ου αιώνα. Κάποιοι Ιρανοί βουλευτές υποστήριξαν λανθασμένα ότι η χρήση της αεροπορικής βάσης παραβίαζε το ισχύον σύνταγμα του Ιράν, που απαγορεύει τις βάσεις ξένου στρατού σε ιρανικό έδαφος. Τα ρωσικά αεροσκάφη δεν είχαν την έδρα τους στο Nojeh με την συνήθη έννοια της λέξης-περισσότερο, εκεί ανεφοδιαζόταν. Η βάση μπορεί να φιλοξενήσει μεγάλης εμβέλειας ρωσικά βομβαρδιστικά που απαιτούν μεγαλύτερους διαδρόμους από αυτούς που είναι διαθέσιμοι στη νέα αεροπορική βάση της Ρωσίας στην Λατάκια της Συρίας.
Το Ιράν πρέπει να έχει λάβει υποσχέσεις για κάτι ως αντάλλαγμα για το ότι επιτρέπει στη Ρωσία να χρησιμοποιεί το αεροδρόμιο, αλλά η αυστηρή δημόσια κριτική υποδηλώνει ότι το quid pro quo κρίθηκε ανεπαρκές. Μένει να μάθουμε την ιστορία εκ των έσω. Στις 23 Αυγούστου, ο Shamkhani υποστήριξε ότι το Ιράν είχε ξεκινήσει την όλη επιχείρηση και είχε "φέρει μαζί του και την ισχυρή Ρωσία” για να πολεμήσουν εναντίον των τζιχαντιστών.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που το Ιράν έχει συμφωνήσει να επιτρέψει περιορισμένη χρήση των αεροπορικών της βάσεων από ξένους. Οι περισσότεροι Ιρανοί δεν γνωρίζουν ότι αναφορικά με την αμερικανική επέμβαση των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν το 2001, το Ιράν προσέφερε κρυφά πρόσβαση έκτακτης ανάγκης στα αμερικανικά μεταφορικά αεροσκάφη σε αρκετές βάσεις στα σύνορα. Η ταχεία υποχώρηση των Ταλιμπάν σήμαινε πως δεν χρειάστηκε ποτέ να αξιοποιήσουν την προσφορά, αλλά η σημαντική συνεργασία με τον αμερικανικό στρατό αποδείχθηκε με άλλους τρόπους. Σύμφωνα με τον Kenneth Pollack, το Ιράκ παρείχε υποστήριξη έρευνας και διάσωσης για τους Αμερικανούς πιλότους που έπεσαν στη θάλασσα και επέτρεψε να φορτώνεται ανθρωπιστική βοήθεια στο λιμάνι της Chabahar για να μεταφερθεί στο Αφγανιστάν. Επίσης, το Ιράν αντάλλαξε κάποιες πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών.
Στους τελευταίους μήνες του 2001 υπήρξε ένα σημαντικό κομμάτι στις μετά τον Σάχη σχέσεις ΗΠΑ-Ιράν, που σύντομα αντικαταστάθηκε από την ισραηλινή υποκλοπή των ιρανικών όπλων που προοριζόταν για την Παλαιστίνη πάνω στο Karine A, και από το το ότι ο πρόεδρος George W. Bush συμπεριέλαβε το Ιράν στον διαβόητο "Άξονα του Κακού”, όπως περιγράφεται στην ομιλία του στις 29 Ιανουαρίου 2002.
Όσο ανώμαλη κι αν ήταν, η συνεργασία εναντίον των Ταλιμπάν είναι παράδειγμα του τι θα μπορούσε να είναι δυνατό εάν το Ιράν και οι ΗΠΑ μπορούσαν ξανά να βρουν ένα κοινό σκοπό. Το Ισλαμικό Κράτος (επίσης γνωστό ως ISIL ή ISIS) θα μπορούσε να είναι μια τέτοια ενωτική δύναμη, εάν το Ιράν και η Ρωσία δεν ήταν τόσο υπέρ της ενίσχυσης του καθεστώτος του Assad και δεν πραγματοποιούσαν επιθέσεις εναντίον των Σύριων ανταρτών που υποστηριζόταν από τις ΗΠΑ. Το παρελθόν που κουβαλάει ανώτερος αξιωματούχος στον αγώνα του Ιράν εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, ο διοικητής Στρατηγός Qassem Soleimani, επίσης λειτουργεί αρνητικά στο ενδεχόμενο μιας συνεργασίας με την Ουάσιγκτον. Στις ΗΠΑ, είναι διαβόητος για το ότι έχει οργανώσει τις πολιτοφυλακές Σιιτών στο Ιράκ, οι οποίες στόχευαν αμερικανικές δυνάμεις. Έχει ξεχαστεί ότι το 2001, ο ίδιος Soleimani συνέβαλε καθοριστικά στην επιχείρηση εναντίον των ΤΑλιμπάν.
Το Ιράν και οι δυτικές χώρες επίσης αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις διαφορετικού είδους, όπως το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και την κλιματική αλλαγή. Αν ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Ali Khamenei, δεν ήταν τόσο βαθιά δύσπιστος εναντίον των Αμερικανών, θα υπήρχαν επαρκείς λόγοι για μια συνεργασία σε αρκετά μέτωπα. Θα ήταν καλό να υπάρξει μια αλλαγή τακτικής,
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου